سود پرک

سود پرک چیست؟

سود پرک بازی بسیار قدرتمند با فرمول شیمیایی NaOH و در واقع همان هیدروکسید سدیم جامد است . سود پرک با اسامی دیگری مانند نام های کاستیک سودا (Caustic Soda)، سود سوز آور، سود جامد پرک و گاهی چربی گیر صنعتی نیز شناخته می شود

سود پرک یا سدیم هیدروکسید (Sodium hydroxide)یا سود سوزآو که ماده‌ای جامد و سفیدرنگ با دمای ذوب ۱۳۹۰درجه سانتی‌گراد و چگالی ۲٬۱۳ می‌باشد . سود پرک ، به سهولت می‌تواند رطوبت هوا را جذب نماید و به همین دلیل، باید هنگام حمل و نقل، تحت پوشش‌های حفاظتی لازم قرار گیرد .

جالب است بدانید که تنها هیدرات‌های سود پرک که دمای ذوب ثابتی دارند، منو هیدرات سود سوزآور (۶۵ ,۱۰ درجه سانتی‌گراد ) و هیدروکسید سدیم سه و نیم آبه (۱۵ .۳۸ درجه سانتی‌گراد ) هستند . هر چند سود پرک به راحتی می ‎تواند به مایع فوق سرد تبدیل شود اما تقریبا تمام هیدرات‌های هیدروکسید سدیم در دمای مختلف به صورت کریستال از آب جدا خواهند شد . قابلیت تبدیل به مایع فوق سرد موجب می‌شود که امکان تهیه کریستال هیدروکسید سدیم در غلظت‌های مختلف وجود داشته باشد، هر چند مقیاس رایج آن ۵۰ تا ۵۱ درصد است .

تاریخچه سود پرک

زمان دقیقی از اختراع سود پرک وجود ندارد اما برخی از تاریخ ‌نگاران معتقدند که اولین اشاره به این ماده مربوط به اواخر قرن سیزدهم میلادی است . از طرفی در کتاب اختراعاتی از هنرهای صنعتی مختلف، یکی از بزرگان یمن، به فرآیند تولید هیدروکسید سدیم به عنوان یکی از مراحل تهیه صابون اشاره کرده است . سود سوزآور در سال 1791 توسط یک شیمیدان فرانسوی به تولید انبوه رسید و اکنون، در قرن بیستم، یکی از روش‌های تولید NaOH، الکترولیز NaCl یا نمک طعام است .

کاربرد سود پرک چیست :

سدیم هیدروکسید یا همان سود سوزآور ،در صنعت به عنوان باز قوی کاربرد دارد اغلب در حوزه های صنایع رنگ و رزین و نساجی ، تولید مواد شوینده از قبیل شامپو و صابون، تولید مواد شیمیایی صنعتی و آزمایشگاهی و موارد بسیار دیگر که در ادامه به آنها اشاره شده است .در آزمایشگاه های شیمی در عمل تیتراسیون باعث کشف اسیدهای مجهول می شود .

کاربردهای سود سوزآور

سود سوزآور در صنایع رنگرزی

سود سوزآور در تولید کارتن و کاغذ

سود سوزآور در صنایع چرم و نساجی

سود سوزآور در صنایع نفت و گاز و پترو شیمی

سود سوزآور در خنثی سازی اسید و باطری سازی

سود سوزآور در تولید چربی گیر ها و سایر صنایع وابسته

سود سوزآور در صنایع غذائی ، صنایع شیر ، کنسرو سازی

سود سوزآور در نوشابه سازی ,کارخانه قند و شکر ، کارخانه روغن

سود سوزآور در صنایع دارو سازی ، الکل سازی و آرایشی و بهداشتی

سود سوزآور در صنایع فلزی و تولید شیشه روی ، آلومینیوم ، گالوانیزه و آبکاری

گاهی از سود پرک در آب لوله کشی نیز استفاده می کنند تا ph آب را افزایش دهند . افزایش ph آب، آسیبی که آب به لوله‌ها می‌رساند را کاهش داده و همچنین سطوح فلزات سمی موجود در آب مثل سرب و مس را پایین می‌آورد .

سودپرک یک ماده‌ی شوینده‌ی قوی نیز هست . پس از انحلال آن در آب، در معرض حرارت قرارش می‌دهند و سپس برای تمیزکاری تجهیزات یا تانک‌های انبار به کارش می‌برند : این ماده قدرت انحلال گریس، روغن، چربی و پسماندهای پروتئینی را دارد . به خاطر این قابلیتش، از محلول سود پرک برای پاک کردن اجاق‌خانه‌ها یا ظروف پخت و پز شیشه‌ای و استیل نیز استفاده می‌کنند . همچنین برای شستشوی لوله‌های زیر سینک یا بر طرف کردن گرفتگی فاضلاب خانه‌های شهری کاربرد دارد –خصوصا اگر مو علت این گرفتگی باشد، زیرا هیدروکسید سدیم قدرت حل پروتئین‌های موجود در مو را دارد . از خاطر نبرید که خورندگی شدید این ماده خطرناک است و کار با آن دقت و احتیاط فراوان می‌طلبد .

سود پرک در تولید سیمان، بتون، دوغاب و ملات هم کاربرد دارد . به این ترتیب که به هموژنیزه کردن آن ها و پیشگیری از جدایی شن و سیمان کمک می‌کند و کار کردن با آن‌ها را نیز به مراتب راحت‌تر می‌کند .

خصوصیات ظاهری سود پرک از چه قرار است؟

هیدروکسید سدیم خالص جامدی است بلوری شکل که رنگی سفید دارد و بی بو است . این ماده به آسانی در آب حل می شود یا به اصطلاح آب‌دوست است، تا آنجا که ممکن است با رطوبت موجود در هوا نیز واکنش نشان دهد؛ اما این واکنش شدیدا گرماده است و ممکن است موجب پاشیدن آب به اطراف شود . این آب خود به شدت سوزنده ‌است و باید موارد احتیاط در این باره کامل و دقیق رعایت شود .

حمل و نقل کاستیک سودا باید به چه صورت باشد؟

بستن درب یا پوشش ظرف به منظور جلوگیری از جذب رطوبت در طول حمل و نقلبرای حمل و نقل در جعبه ها، اما اگر ماشین های گوندولا استفاده می شود، این جعبه ها باید با ورق هایی پوشش داده شوند .

در هنگام حمل و نقل چند ماده، اسید را دور از سود سوز آور نگه دارید و ظروف سود پرک را را در بالای ظروف حاوی مواد شیمیایی آلی قرار ندهید .

از آن جایی که کریستال های سود از مایع در دمای پایین جدا می شود، این محلول را به مدت طولانی در دمای پایین قرار ندهید . نقطه ی انجماد مایع استاندارد سودا 5 تا 12 درجه سانتیگراد است .

هنگامی که جامد سود سوز آور به طور مستقیم مورد استفاده قرار می گیرد، یا مایع آن استفاده می شود، باید عینک های محافظ و دستکش های لاستیکی مورد استفاده قرار گیرد .

از آنجا که سود سوز آور هنگامی که از طریق آب رقیق شده یا به وسیله ی یک اسید خنثی می شود، گرما تولید کرده و نیز ممکن است مِه ایجاد کند . باید اطمینان یافت که چشمان یا پوست در معرض این مِه قرار نداشته باشد .

این ماده شیمیایی در صورت بلع می تواند باعث آسیب جدی ‌شود و مری و رگ‌های خونی را می ‌سوزاند و می‌ تواند منجر به خونریزی منجر به مرگ شود .

توجه داشته باشید که انحلال در آب سدیم هیدروکسید بسیار گرمازاست و گرمای حاصل می ‌تواند باعث سوختگی یا آتش گرفتن مواد اشتعال زا شود .

اگر چه ترکیبی آتش زا نیست ولی در صورت تماس با مواد قابل احتراق ممکن است آتش بگیرد . در هر صورت بهتر است از این مواد دور نگه داشته شود .

سود پرک در تماس با پوست، دارای اثر خورندگی است و برای جلوگیری از اثرات سوزانندگی آن، هنگام استفاده باید مورد توجه قرار گیرد .آبپوشهای آن شناخته شده‌اند و محلول قلیایی قوی در آب پدید می‌آورد، یعنی در آب بطور کامل به یون‌های تشکیل دهنده‌اش ( +Na) و (-OH) تفکیک می‌شود .

خلقت آهن از نخ